ท่าเรือสำคัญในประเทศไทย และบทบาทต่อระบบโลจิสติกส์ระหว่างประเทศ

ท่าเรือคลองเตยตั้งอยู่ในกรุงเทพมหานคร เป็นท่าเรือพาณิชย์ขนาดใหญ่ที่ใกล้ศูนย์เศรษฐกิจที่สุด เหมาะสำหรับธุรกิจที่ต้องการความรวดเร็วในการขนส่งสินค้าเข้าเมือง โดยเฉพาะสินค้าในปริมาณปานกลาง ท่าเรือนี้รองรับทั้งตู้คอนเทนเนอร์และสินค้าทั่วไป แต่เนื่องจากข้อจำกัดด้านพื้นที่ ทำให้ไม่เหมาะสำหรับเรือขนาดใหญ่หรือปริมาณสินค้าที่มากเกินไป

ตั้งอยู่ที่จังหวัดชลบุรี ถือเป็นท่าเรือน้ำลึกที่ใหญ่ที่สุดของประเทศไทย และเป็นศูนย์กลางการขนส่งสินค้าหลักของประเทศ รองรับเรือขนาดใหญ่ (Mother Vessel) พร้อมระบบเทอร์มินัลแบบครบวงจร เช่น LCMT, Hutchison, ESCO ทำให้มีประสิทธิภาพสูง เหมาะสำหรับสินค้าปริมาณมาก และเป็นหัวใจของการพัฒนาเขตเศรษฐกิจพิเศษ EEC

ตั้งอยู่จังหวัดระยอง เป็นท่าเรือสำคัญด้านอุตสาหกรรมปิโตรเคมีและโลหะหนัก ท่าเรือนี้ถูกออกแบบให้รองรับเรือ Chemical Tanker, LNG, LPG รวมถึงสินค้า Bulk เพื่อป้อนวัตถุดิบให้กับนิคมอุตสาหกรรมมาบตาพุด ถือว่าเป็นท่าเรือยุทธศาสตร์ด้านพลังงานของประเทศ

ท่าเรือแห่งนี้รองรับสินค้าในภาคใต้ตอนล่าง เช่น ยางพารา สินค้าเกษตร และอาหารทะเลแปรรูป การเปิดใช้งานท่าเรือสงขลาช่วยลดต้นทุนการขนส่งจากธุรกิจในพื้นที่ และทำให้เกิดการกระจายตัวของการส่งออกนอกเขตภาคกลางมากขึ้น

แม้จะเป็นท่าเรือขนาดกลาง แต่มีบทบาทสำคัญในการขนส่งสินค้าเกษตร เช่น ปาล์มน้ำมันและยางพารา ท่าเรือนี้ช่วยสนับสนุนอุตสาหกรรมแปรรูปในภาคใต้และลดปริมาณการขนส่งเข้าสู่ภาคกลาง

ตั้งอยู่ฝั่งทะเลอันดามัน ทำให้มีศักยภาพสูงในการเชื่อมโยงการค้าทางเรือไปยังเมียนมา ศรีลังกา อินเดีย และตะวันออกกลาง เป็นท่าเรือที่รัฐบาลผลักดันให้เป็น “ประตูการค้าใหม่ของฝั่งตะวันตก” เพื่อเพิ่มทางเลือกในการขนส่งระหว่างประเทศ

โครงการนี้เป็นแผนระยะยาวของไทยในการสร้างท่าเรือน้ำลึกบนชายฝั่งอันดามัน เพื่อกระจายความเสี่ยงจากฝั่งอ่าวไทยและสร้างเส้นทางลัดสำหรับเรือสินค้าระหว่างมหาสมุทรอินเดีย–แปซิฟิก คาดว่าจะเป็นศูนย์กลางโลจิสติกส์แห่งใหม่ของภาคใต้เมื่อพัฒนาเสร็จสมบูรณ์

นอกจากท่าเรือหลักของการท่าเรือแห่งประเทศไทย ยังมีท่าเรือเอกชนสำคัญหลายแห่งที่รองรับสินค้าเฉพาะทาง เช่น

• ท่าเรือบางปะกง
• ท่าเรือพระประแดง
• ท่าเรือ IRPC ระยอง
• ท่าเรือ Thai Oil
• ท่าเรือซีพอร์ต (Chonburi)
• ท่าเรือ SPRC
• ท่าเรือ TPIPP
• เทอร์มินัลเอกชนภายในแหลมฉบัง (Hutchison, PSA ฯลฯ)

ท่าเรือเหล่านี้ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการขนส่งสินค้าเฉพาะกลุ่ม ทั้งเคมีภัณฑ์ น้ำมัน โลหะ และ Bulk cargo ทำให้ภาพรวมโลจิสติกส์ของประเทศมีความยืดหยุ่นและเข้าถึงได้มากขึ้น